SR7011 - small / large / LFE / Smart Select / Pure Audio (Dutch)

Dutch.

De Marantz SR6011 / SR7011 (en waarschijnlijk ook de andere modellen als de SR5011, SR7010, SR7012, SR7013 enzovoorts) hebben een 'Pure' en 'Pure Direct' stand. Maar die werkt net even anders als de soortgelijke functie op de Sony ES serie.

Hier wat algemene informatie over LFE en specifieke informatie over de Marantz apparaten, waaronder Smart Select.


Small / large

Het basis idee: elk luidspreker paar kun je instellen als 'Small' or 'Large'.

Bij small speakers kun je een crossover frequentie instellen. Alle tonen beneden deze frequentie worden dan niet naar de luidspreker zelf gestuurd, maar naar de subwoofer. Bij kleinere luidsprekers betekent dat dus dat de luidspreker zelf meer ademruimte heeft (hoeft immers geen lage tonen te kunnen weergeven) en dat de subwoofer dit aanvult. In principe kun je niet (goed) horen waar lage tonen vandaan komen, dus dat de sub ergens anders staat dan de luidspreker is niet perse een probleem.

Ook 'grote' towerspeakers kun je dus op small zetten. Immers alleen de tonen beneden de crossover worden naar de sub gestuurd, dus als je speakers tot 50 Hz zouden gaan, dan is het zetten 'small' met een cross over op 50 Hz niet eens zo'n gek idee.

Hiervoor moet de sub ingesteld staan als small+LFE.


LFE

Een subwoofer doet TWEE zaken:

1. Hij geeft het LFE kanaal weer. In alle 5.1 film mixen worden bass geluidseffecten op het LFE kanaal geplaatst. (LFE = Low Frequency Effects). In principe zijn deze geluiden altijd beneden de 125 Hz. In normale (stereo) muziek is er geen speciaal LFE kanaal.

2. Hij ondersteunt de andere speakers. Dit is met name belangrijk voor kleinere (surround) luidsprekers.

Overigens: sommige versterkers hebben een lowpass filter voor de sub, en dit staat soms op 80 Hz vast ingesteld (zag het bij een Onkyo). De sub verwerkt dan bas voor de reguliere kanalen tot 80 Hz, en het LFE kanaal tot 125 Hz.


Localiseren bass

(Directionaliteit... Hoe zeg je dat in goed nederlands? 😕😇)

Anyway, des te lager een toon des te moeilijker het is voor een mens om de richting te bepalen waar het geluid vandaan komt. Beneden de 100..150 Hz horen de meesten niet meer (goed) waar de bas vandaan komt.

Heb je overal full-range luidsprekers, dan adviseert THX om de crossover op 80 Hz te zetten. Vaak lukt dit niet met kleinere luidsprekers.


Auto calibratie

(Mijn opstelling.)

Voorbeeld: mijn plafond speakers zijn Solid Monitor (meer info hier) en dat zijn best wel lompe dingen. Fabrikanten specs kun je niet altijd geloven. Misschien dat daarom automatische instellingen van bijvoorbeeld Audyssey wat conservatief zijn. Onder de 100 Hz doen de Solid Monitors niet veel, maar mijn versterker zet ze, in auto detectie, op 120 Hz. Da's goed.

De fronts worden in auto detectie op 80 gezet, en de rears op 60 (en met name de fronts kunnen / gaan echt wel wat dieper.)

Noot: sommige systemen bepalen zelf de crossover frequentie, sommige systemen hebben default waardes. Soms wordt auto calibratie data niet meer gebruikt als je de crossover frequenties aanpast. Dit is allemaal afhankelijk van model, type, fabrikant, de kleur van de auto van de buren en de richting waaruit de wind waait... Maw. geen peil op te trekken, beste oplossing is gewoon proberen.


Pure Direct

1. De versterker heeft geen 'analogue direct' zoals bijvoorbeeld de Sony ES dozen wel hebben. Alles gaat altijd door het digitale deel heen voorzover ik kan zien.

2. In Pure en Pure Direct wordt het geluid naar de main speakers verder niet beinvloed door filters, regelingen of andere processing. In Pure Direct staat er wat meer uit, Pure++ zou een betere naamzijn :-) Ik moet zeggen dat ik hier niet helemaal zeker van ben, want de beschrijving is niet helemaal duidelijk, maar volgens mij is Audyssey uitgeschakeld in Pure en Pure Direct.

Tenminste... op mijn SR7011.


Subwoofer

In alle gevallen KAN de sub mee doen. Hier het gedrag van mijn Marantz SR7011:

- Mode Pure, Fronts op Large, Sub op LFE -> geen filter op mains, sub doet niet mee

- Mode Pure, Fronts op Small, Sub op LFE -> geen filter op mains, sub doet niet mee

- Mode Pure, Fronts op Large, Sub op small+LFE -> geen filter op mains, sub doet niet mee

- Mode Pure, Fronts op Small, Sub op small+LFE -> geen filter op mains, sub doet mee voor alles onder crossover (double bass)

- Mode Stereo, Fronts op Small, Sub op small+LFE -> alles beneden crossover naar sub, sub doet mee voor alles onder crossover, Audyssey ingeschakeld

Het gebruiken van welke mode of smart select dan ook heeft geen invloed op de stand van de fronts (small versus large). Er is (helaas) geen mogelijkheid om tussen twee verschillende configuraties heen en weer te springen. Je kunt niet simpel tussen de ene en de andere configuratie, met een druk op de knop, heen en weer schakelen. Da's jammer.

Mogelijke instellingen SR7011 en verwante Marantz apparaten

1. Heb je fronts met een laag bereik, dan kun je bijvoobeeld de fronts op small, subs op small+LFE en de crossovers heel laag instellen. Je hoort de sub met reguliere muziek dan (bijna) nooit meedoen.

2. Als alternatief zet je de fronts op large, subs op small+LFE, en surrounds en ceiling op small, subs doen dan niet mee in Pure en Pure Direct en ondersteunen de fronts niet, maar ondersteunen de overige speakers dan wel in andere audio modes.

3. Of, met name als je een 5.1.0 oid hebt met flinke speakers, dan zou je de subs op LFE only kunnen zetten, en alle andere luidsprekers op large.

Audyssey zegt dat mijn fronts (Lambda 10) en surrounds (Vector 4) tot 60 Hz gaan, bij reguliere muziek hoor ik eigenlijk weinig verschil tussen de drie instellingen, maar ik heb mijn sub meestal iets zachter staan om de buren te ontzien, wat grotere ceiling speakers dan gebruikelijk, en die oude Lambda's en Vectors gaan zoewieso best laag...


Smart Select

Zie Smart Select meer als een 'stell alles in 1 keer in naar een bepaalde voorkeur'. Je kunt dus, met een klik op de knop, vier complete sets instellingen vastleggen met Smart Select. Een 'preset'.

Wanneer je normaal omschakelt van ingang tot ingang past het systeem wel de bron en de mode aan (de versterker onthoudt de laatst gekozen instelling voor die ingang) maar geen andere parameters, zoals bijvoorbeeld multi zone enzovoorts. Smart Select zet veel meer zaken, maar... Smart Select zet GEEN speaker parameters als Small / Large etc.


Maar...

Soms werkt auto detectie gewoon niet goed. Of vind je het in een andere opstelling / instelling beter klinken. Als dat zo is: gewoon aanpassen, en niet naar anderen luisteren! 😏